مدیركل ستاد مبارزه با قاچاق در گزارش سئو سی
تداوم قاچاق با واردات مسافری تلفن همراه، كمیته رجیستری تدبیر كند
به گزارش سئو سی مدیركل نظارت برسامانه های هوشمند ستادمبارزه با قاچاق اظهار داشت: باگذشت سه ماه از اتصال سامانه ناجا به سامانه مسافری گمرك، قاچاق تلفن همراه با سوءاستفاده از رویه ثبت مسافری همچنان صرفه اقتصادی دارد.
به گزارش سئو سی به نقل از مهر، خرداد ماه امسال بود كه سرانجام سامانه های «گذرنامه نیروی انتظامی» و «ثبت تلفن همراه مسافری گمرك ایران» به یكدیگر متصل شدند كه با رویه جدید هر مسافر واقعی در سال می تواند تنها یك دستگاه تلفن همراه از خارج كشور وارد كند.
اگرچه با این اقدام تا حدود زیادی بساط واردات گوشی مسافری كه در واقع تطهیری برای قاچاق بود، برچیده شد اما انجام آن با تاخیر و وعده و وعیدهای مكرر متولیان امر (گمرك ایران، وزارت ارتباطات و وزارت صمت) صورت پذیرفت. متاسفانه به تعویق افتادن های مكرر اتصال سامانه مسافری گمرك به سامانه گذرنامه ناجا سبب شد كه شركت های واردكننده هیچ انگیزه ای برای ورود به بازار تلفن همراه نداشته باشند و واردات تجاری تلفن همراه در سال ۹۷ مختل شود و عملاً بیشتر از یك سال، بازار موبایل از شرایط تعادلی خارج شد.
در همان ایام خبرگزاری مهر كارنامه یكساله واردات گوشیهای تلفن همراه مسافری را مورد بررسی قرار داد و در گزارشی تحلیلی با عنوان «واردات گوشی مسافری چگونه بازار موبایل را به هم ریخت؟» به این مورد پرداخت.
اخیرا هم بعد از ۴ ماه كه از آخر چالش گوشیهای مسافری می گذرد، انتشار دو اطلاعیه جدید سامانه همتا (متعلق به ستاد مبارزه با قاچاق كالا) در خصوص «شكسته شدن ركورد واردات تجاری تلفن همراه» و «سوء استفاده از اطلاعات هویتی حجاج برای ثبت گوشیهای مسافری قاچاق» ما را بر آن داشت كه به سراغ حمیدرضا دهقانی نیا مدیركل نظارت بر سامانه های الكترونیكی و هوشمند ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز برویم تا اطلاعات بیشتری درباره این موضوعات و نتایج اتصال سامانه ناجا و گمرك كسب نماییم.
حمیدرضا دهقانی نیا كه سخنگوی طرح رجیستری هم هست، در این گفتگو درباره موضوعاتی همچون «آخرین وضعیت شركت های واردكننده گوشیهای تلفن همراه تجاری»، «سامانه جامع گارانتی و اجبار ثبت شناسنامه گارانتی در این سامانه توسط شركت های واردكننده گوشی تلفن همراه»، «انحصار واردات در بازار موبایل»، «شرایط ورود شركت های جدید واردكننده به بازار موبایل»، «سوء استفاده از اطلاعات هویتی مسافران جهت ثبت مسافری گوشیهای قاچاق»، « راهكاری برای تشخیص گوشی قاچاق از گوشی مسافری واقعی »، «چگونگی دسترسی متخلفان به اطلاعات هویتی حجاج برای ثبت گوشی مسافری» و « ایام اربعین و امكان سوء استفاده گسترده از رویه واردات مسافری» توضیحاتی عرضه داد.
مشروح گفت وگوی مهر با مدیركل نظارت بر سامانه های الكترونیكی و هوشمند ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز را در ادامه می خوانید:
یكی از نگرانی هایی كه پس از اتصال سامانه گمرك به ناجا وجود داشت، مبحث عدم توان شركت های واردكننده برای تامین نیاز بازار تلفن همراه بود. هم اكنون و پس از گذشت سه ماه از اتصال سامانه گمرك به ناجا آیا عملكرد شركت های واردكننده و میزان واردات تلفن همراه رضایت بخش بوده است؟
حمیدرضا دهقانی نیا: در ماه های گذشته به خصوص پس از اتصال سامانه گمرك به ناجا و كاهش واردات مسافری گوشی تلفن همراه، شك و تردیدها در مورد عملكرد شركت های واردكننده گوشی تلفن همراه و احتمال موفقیت آنها برای تامین نیاز بازار وجود داشت كه بر مبنای آمارهای انتشار یافته توسط سامانه رجیستری، این شركت ها توانسته اند از عهده تعهدات خود برآیند و اعتماد به آنها موفقیت آمیز بوده است.
آمار واردات گوشی تلفن همراه بعد از ضابطه مند شدن واردات مسافری به این صورت است كه در خردادماه سال جاری ۳۵۰ هزار گوشی تلفن همراه وارد كشور شد كه ۵۳ درصد آنها را گوشیهای هوشمند تشكیل می دادند، همینطور این مقدار در تیرماه به ۵۳۰ هزار گوشی تلفن همراه رسید كه ۶۰ درصد آنها گوشیهای هوشمند بودند و در مردادماه هم ۹۰۰ هزار گوشی تلفن همراه وارد كشور شد كه ۶۵ درصد آن جز گوشیهای هوشمند بوده و در نهایت تا ابتدای ۲۶ شهریور ماه هم بیشتر از یك میلیون دستگاه گوشی تلفن همراه به صورت رسمی وارد كشور شده كه ۶۵ درصد آنها جزو گوشیهای هوشمند هستند.
یكی از معایب گوشیهای مسافری نداشتن گارانتی و عرضه خدمات بعد از فروش بود؛ آیا با رونق واردات گوشیهای شركتی این مشكل مرتفع شده است؟
ارائه نشدن خدمات بعد از فروش مناسب و گارانتی كارآمد یكی از اشكالات ورود گوشیهای همراه به صورت مسافری بود اما هم اكنون یكی از آورده های مهم طرح رجیستری گوشی تلفن همراه برای مردم، عرضه خدمات پشتیبانی و گارانتی به صورت شفاف و معتبر است چون كه با عنایت به واردات رسمی گوشی تلفن همراه و قاعده گذاری های جدید صورت گرفته در چارچوب طرح رجیستری، شركت های عرضه دهنده خدمات بعد از فروش از ابتدا مشخص شده و با عنایت به تعهداتی كه شركت های واردكننده به سازمان پشتیبانی از مصرف كنندگان و تولیدكنندگان میدهند این خدمات به صورت الزامی به مردم عرضه می شود و عدم عرضه آنها می تواند به صورت قانونی پیگیری شود.
در حال حاضر ۱۳۶ شركت واردكننده مجوز معتبر واردات تلفن همراه دارند كه از این میان بیشتر از ۴۰ شركت جدید در ۴ ماه اخیر مبادرت به دریافت مجوز واردات كرده اند كه این امر نشان داده است وعده تسهیل واردات گوشی همراه بدون انحصار، محقق شده است
بر اساس شرایط جدید، گارانتی معنای واقعی خویش را پیدا كرده و با همكاری سازمان پشتیبانی از مصرف كنندگان و تولیدكنندگان، سامانه ای تحت عنوان «سامانه جامع گارانتی» در بستر سامانه جامع تجارت پیاده سازی شده است كه با عنایت به ابلاغ سازمان حمایت به كلیه شركت های واردكننده گوشی تلفن همراه، این شركت ها موظف شده اند كه شناسنامه گارانتی خویش را در این سامانه ثبت و تائیدیه مربوطه را دریافت نمایند و این اتفاق یكی از قول هایی بود كه ما در اجرای طرح رجیستری به مردم دادیم.
برخی از مخالفان طرح این ادعا را مطرح می كنند كه طرح رجیستری سبب بوجود آمدن انحصار در واردات تلفن همراه شده است. لطفا نظر خویش را در این خصوص بفرمایید.
بر اساس آمار واردات رسمی گوشیهای تلفن همراه از خردادماه سالجاری، ۹۹ شركت وارد كننده گوشی تلفن همراه با از بین رفتن انحصار در واردات این كالا توانسته اند در سامانه جامع تجارت ثبت سفارش كنند و بعلاوه در این مدت ۸۳ شركت مبادرت به واردات تلفن همراه كرده اند كه این آمار نشان داده است اعتماد به واردكنندگان جدید رضایت بخش بوده است.
آیا وعده های وزارت صمت در مورد تسهیل واردات تلفن همراه محقق شده است و شرایط برای ورود شركت های جدید به این حوزه به چه صورت است؟
بعد از اجرای كامل طرح رجیستری و به صورت مشخص پس از اتصال سامانه گمرك و ناجا و همینطور ضابطه مند شدن واردات گوشی تلفن همراه به صورت مسافری و افزایش واردات رسمی این كالا، دیگر با انحصار واردكنندگان گوشی تلفن همراه روبرو نیستیم.
در حال حاضر ۱۳۶ شركت واردكننده مجوز معتبر واردات تلفن همراه دارند كه از این میان بیش از ۴۰ شركت جدید در ۴ ماه اخیر مبادرت به دریافت مجوز واردات كرده اند كه این امر نشان داده است وعده وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص تسهیل واردات گوشی همراه بدون انحصار محقق شده است و فرایند واردات تسریع شده و شفاف و قابل رصد است.
در هفته های اخیر اخبار مربوط به سوء استفاده از اطلاعات هویتی مسافران جهت ثبت مسافری گوشیهای قاچاق باردیگر داغ شد. با عنایت به این مورد كه واردات تجاری تلفن همراه افزایش قابل ملاحظه ای یافته است، انگیزه این افراد برای ثبت مسافری گوشیهای قاچاق چیست؟
اصلی ترین انگیزه برای سوء استفاده از «رویه ثبت مسافری تلفن همراه» را می توان صرفه اقتصادی بالای آن دانست. در این روش تلفن همراه به صورت قاچاق وارد كشور می شود؛ درنتیجه شخص قاچاقچی هزینه های تجارت قانونی را نمی پردازد. همینطور طبق قوانین امور گمركی، شخص مسافر به شرط غیرتجاری بودن می تواند تلفن همراه خویش را با پرداخت حقوق گمركی و دو برابر سود بازرگانی وارد و ترخیص كنند.
واردات مسافری صرفاً با سود بازرگانی ۲ درصد انجام می شود؛ مضاف بر اینكه به هر دستگاه تلفن همراه معافیت ۸۰ دلاری از پرداخت حقوق و عوارض گمركی تعلق می گیرد كه همین مبحث به یكی از مشوق های اصلی برای سوء استفاده از این رویه تبدیل گشته است
اما از آنجایی كه سود بازرگانی تلفن همراه حداقل مقدار ممكن و برابر با یك درصد است، بنابراین واردات مسافری صرفاً با سود بازرگانی ۲ درصد انجام می شود؛ مضاف بر اینكه به هر دستگاه تلفن همراه معافیت ۸۰ دلاری از پرداخت حقوق و عوارض گمركی تعلق می گیرد كه همین مبحث به یكی از مشوق های اصلی برای سوء استفاده از این رویه تبدیل گشته است. از طرفی مبحث فرار مالیاتی هم مطرح است و از شخص قاچاقچی در انتها سال هیچ گونه حسابرسی مالیاتی صورت نمی پذیرد.
همه این عوامل دست به دست هم داده اند تا ثبت مسافری گوشیهای قاچاق دارای صرفه اقتصادی بالایی باشد و این انگیزه كماكان برای افراد سودجو وجود دارد كه دستگاه های قاچاق را به صورت مسافری ثبت كنند.
در واقع می توان گفت سامانه ثبت گوشی مسافری هم اكنون بیشتر به بستری برای ثبت گوشیهای قاچاق تبدیل گشته است تا گوشیهای مسافری واقعی؟ راهكاری برای تشخیص گوشی قاچاق از گوشی مسافری واقعی وجود ندارد؟
بله همچنین است. مطابق قوانین و مقررات موجود (ماده «۱۷» قانون مقررات صادرات و واردات، ماده «۳۱» آئین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات و ماده «۱۳۸» آئین نامه اجرایی قانون امور گمركی)، مسافری كه وارد كشور می شود علاوه بر وسائل شخصی خود می تواند به شرط غیرتجاری بودن در سال یك مرتبه كالای همراه خود به ارزش حداكثر (۸۰ دلار) را با معافیت از پرداخت حقوق گمركی و سود بازرگانی و مازاد بر ارزش مذكور را با پرداخت حقوق گمركی و دو برابر سود بازرگانی وارد و ترخیص كنند.
سامانه ثبت گوشی مسافری هم اكنون بیشتر به بستری برای ثبت گوشیهای قاچاق تبدیل گشته است تا گوشیهای مسافری واقعی
متاسفانه در فرایند فعلی ثبت تلفن همراه مسافری كه از راه سامانه گمرك و به صورت غیرحضوری انجام می پذیرد، صرفاً ورود به كشور فرد متقاضی بررسی می شود و هیچ گونه سازوكاری برای احراز این مورد كه آیا گوشی تلفن همراه واقعاً همراه مسافر وارد كشور شده است یا خیر وجود ندارد. از همین رو برخی افراد سودجو با سوء استفاده از این تسهیلات درنظر گرفته شده برای مسافران، مبادرت به رجیستر كردن گوشیهای قاچاق می كنند.
یقیناً ادامه روند ثبت غیرحضوری گوشیهای مسافری كه یك اقدام موقتی در شروع طرح رجیستری بوده است، سبب استمرار این معضل می شود كه در این خصوص لازم است گمرك ایران با همكاری سایر اعضای كمیته راهبری طرح رجیستری هرچه سریع تر اقدامات لازم برای اصلاح رویه ثبت مسافری را در دستور كار قرار دهند.
متخلفانی كه از اطلاعات هویتی حجاج سوء بهره برده اند، چگونه به این اطلاعات دسترسی پیدا كرده اند؟
البته این مورد فقط مختص به حجاج نیست و امكان سوء استفاده از اطلاعات هویتی تمامی مسافرانی كه اخیرا وارد كشور شده اند، وجود دارد. متخلفان به دو صورت به اطلاعات مسافران دست پیدا می كنند.
متاسفانه در فرایند فعلی ثبت تلفن همراه مسافری هیچ گونه سازوكاری برای احراز این مورد كه آیا گوشی تلفن همراه واقعاً همراه مسافر وارد كشور شده است یا خیر وجود ندارد
در حالت اول متخلفان از طریق برخی دفاتر مسافرتی و یا هر مجموعه ای كه اطلاعات مسافران را در اختیار دارد به كد ملی و شماره گذرنامه مسافران دست پیدا می كند. سپس بدون اطلاع مسافر و از راه تبانی با بعضی از دفاتر صدور سیم كارت مبادرت به صدور سیم كارت بنام شخص مسافر كرده و سپس با استفاده از این اطلاعات مبادرت به ثبت تلفن همراه مسافری می كنند. در این خصوص دفاتر مسافرتی، كاروان های زیارتی و سایر مجموعه های مشابه باید نسبت به حفظ و حراست از اطلاعات مشتریان خود نهایت دقت را به خرج دهند و اگر از جانب مسافران شكایتی در این مورد واصل شود، اساسا از جانب نهادهای نظارتی مربوطه قابل پیگیری می باشد. بعلاوه نهادهایی كه متولی صدور سیم كارت و نظارت بر آن هستند همچون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و اپراتورهای تلفن همراه باید در این خصوص اقدامات پیشگیرانه لازم را انجام دهند كه البته طبق اظهارات جناب آقای فلاح ریاست سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، تابحال چندین دفتر فروش مربوط به اپراتورها به دلیل تخلف در عرضه سیمكارت مجانی برای حجاج به منظور سوءاستفاده از آن برای رجیستری گوشی قاچاق تعلیق شدند.
با توجه به در پیش بودن ایام زیارتی اربعین و تعداد قابل توجه زائرین ایرانی، در صورتیكه با استفاده از گذرنامه زائرین ایرانی از واردات مسافری سوء استفاده شود، امكان ثبت تعداد قابل توجهی گوشی قاچاق به وجود خواهد آمد
در حالت دوم شخص مسافر در ازای دریافت مبلغی و با رضایت شخصی، مبادرت به فروش كد ملی و شماره گذرنامه خود می كند. باید به اطلاع مسافران گرامی برسانیم مطابق قوانین گمركی درصورتی كه شخص مسافر برای مصرف شخصی از خارج از كشور تلفن همراهی خریداری و با خود وارد كرده باشد، می تواند آنرا ثبت نماید. درنتیجه اگر تلفن همراه با مسافر وارد نشده باشد، قانوناً مجاز نیست از راه اطلاعات هویتی خود مبادرت به ثبت تلفن همراه قاچاق نماید. این اقدام اساسا مصداق بارز خلاف اظهاری به گمرك بوده و مسئولیت حقوقی آن متوجه فرد مسافر خواهد بود.
با توجه به نزدیك بودن ایام اربعین و امكان سوء استفاده گسترده از رویه واردات مسافری، آیا تمهیدی برای مقابله با این معضل اندیشیده شده است؟
با توجه به در پیش بودن ایام زیارتی اربعین و تعداد قابل توجه زائرین ایرانی، در صورتیكه با استفاده از گذرنامه زائرین ایرانی از واردات مسافری سوء استفاده شود، امكان ثبت تعداد قابل توجهی گوشی قاچاق به وجود خواهد آمد كه یقیناً می تواند واردات رسمی و قانونی تلفن همراه را مختل كند و سبب تضییع حقوق دولت، بخش خصوصی و مصرف كننده شود.
لذا ضروری می باشد نهادهای متولی طرح رجیستری در اسرع وقت راهكارهای خود برای جلوگیری از این قضیه را ارائه نمایند. این راهكارها در جلسه آتی كمیته راهبری طرح رجیستری بررسی شده و تصمیمات نهایی بعد از اتخاذ، اطلاع رسانی خواهد شد.
منبع: سئو سی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب